از آنجاییکه انواع متفاوت آکنه، درمان خاص خود را می طلبد، بهتر است برای درمان جوشها حتما به پزشک پوست مراجعه کنید و از درمانهای ترکیبی برای دسترسی به نتیجه بهتر استفاده کنید.
به خاطر داشته باشید، برای رسیدن به نتیجه کامل درمان آکنه، باید سه تا شش ماه زمان بگذرد. بیماران کلینیک ما پس از یک ماه از شروع درمان آکنه، بهبودی زیادی خواهند داشت اما اثرات بیشتر و بهتری با گذشت زمان حاصل خواهد شد.
ما درمانهای زیر را برای رها شدن از آکنه توصیه میکنیم:
رتین-A
با نام ترتینوئین معروف است، که در حقیقت رتینوئید مشتق از ویتامین A است و یکی از درمانهای کلیدی آکنه است که نتایج ثابت شده ای داشته است. رتینوئیدها مانع تشکیل جوشهای سرسفید و سرسیاه میشوند و در نهایت از ایجاد جوشهای قرمز و چرکی پیشگیری میکند.
ترتینوئین (و سایر برندها مانند رفیسا، آترالین، و رنووا) شناخته شده ترین رتینوئید موضعی برای درمان آکنه است. استقاده مقدار بسیار کم ترتینوئین شبها قبل از خواب، با تسریع رشد و جایگزینی سلولهای پوست، منافد پوستی را تمیز نگه میدارد. با ریزش سلولهای مرده لایه رویی، سلولهای جدید سریعتر ساخته شده و لایه مرده را کنار میزنند و همچنین چربی سطح پوست هم کاهش می یابد.
در ابتدا شرایط پوست شما بدتر و حتی جوشها شدیدتر خواهند شد و پس از آن بهبودی آغاز میگردد. تحریک، قرمزی و خشکی و ایجاد التهاب و تورم در منافذ پوست و بدنبال آن گیرافتادن چربی و حتی ایجاد جوشهای جدید از اثرات ابتدایی رتینوییدها هستند اما به مرور پوست شما با رتینویید تطبیق پیدا میکند.
سایر انواع رتینوییدها مثل آداپالن (دیفرین)، تازاروتن (تازوراک) و تریفاروتن (اکلیف) نیز در مارکتهای جهانی موجود هستند و البته عوارض کمتری نسبت به ترتینویین دارند.
آکوتان
ایزوترتینویین تنها دارویی است که بطور کامل قابلیت درمان آکنه را دارد. سایر داروها فقط کنترل کننده آکنه هستند و درمان کننده نیستند.
علاوه بر کاهش ضایعات آکنه، ایزوترتینویین دوام بالایی نیز دارد و بیمار تا سالها پوست بدون آکنه خواهد داشت. طول درمان با این دارو از چهار تا شش ماه خواهد بود، [بسته به مقدار دوز (میلیگرم) تجویز شده]
هرچقدر دور مصرفی شما بالاتر باشد، عوارض بیشتری را نیز تجربه خواهید کرد. شایعترین عارضه ایزوترتینویین، خشکی پوست است. در بیماران با آکنه های شدید، علایم آکنه موقتا تشدید میشود تا اثرات درمان آغاز شود، اما معمولا از ابتدا بهبودی بصورت تدریجی شروع میشود. بیماران نتایج قابل توجه را در پایان ماه دوم یا سوم از شروع درمان خواهند دید.
ایزوترتینویین باعث ایجاد نقایص مادرزادی می گردد، پس در خانمهایی که در سن بارداری هستند توصیه میکنیم در صورت استفاده از این دارو، به طور مرتب مراقبتها و احتیاطات لازم را در نظر بگیرند. (مثلا بطور منظم تست بارداری دهند) و حتما به دستورات پزشک در رابطه با مراقبتها توجه کنند.
پیلینگ (لایه برداری) با سالیسیلیک اسید
پیلینگ سالیسیلیک با افزایش جایگزینی سلولهای پوست، حذف لایه سلولهای مرده پوست و تقویت کلاژن، جوشها و کدورت پوستی را برطرف میکند.
همانند سایر پیلینگهای شیمیایی، پیلینگ سالیسیلیک باید بصورت هفتگی یا دو هفته یکبار، در چهار تا شش جلسه تکرار شود.
سالیسیلیک اسید لایه بردار ترجیحی برای درمان آکنه است زیرا قابلیت نفوذ به منافذ پوستی را دارد و چربی را بهتر از سایر لایه بردارها حل میکند. و همچنین خاصیت ضدالتهاب نیز دارد.
پیلینگ گلایکولیک یکی دیگر از درمانهای سرپایی آکنه در کلینیک است، هرچند در مطالعات انجام شده در خانمهای مبتلا به آکنه التهابی خفیف تا منوسط، با اینکه اثرات هر دو لایه بردار سالیسیلیک و گلایکولیک در کاهش ضایعات آکنه مشابه بودند، ولی اثرات پیلینگ سالیسیلیک با دوام تر و با اثرات جانبی کمتر همراه است.
فتوتراپی
در صورتیکه علاقه ای به استفاده از مواد شیمیایی برای درمان آکنه ندارید، فتوتراپی گزینه مناسبی برای شما خواهد بود. در این درمان سرپایی، پزشک از امواج نور آبی برای غیرفعال کردن غدد چربی و کشتن باکتری مولد آکنه استفاده میکند. گاهی از امواج نور قرمز نیز برای کاهش التهاب آکنه استفاده میشود.
این درمان هم جوشهای فعلی شما را درمان خواهد کرد و هم از ایجاد جوشهای جدید جلوگیری میکند.
برای اینکه نتیجه بهتری از درمان فتوتراپی ببینید لازم است، جلسات آن، شش تا هشت بار بصورت هفتگی تکرار شود. بعد از آن، نتایج از شش ماه تا یکسال ماندگار خواهد بود و برای حفظ نتایج نیاز به پیگیری خواهد بود.
فتودینامیک تراپی
درمان مشابه فتوتراپی است با این تفاوت که، در فتودینامیک تراپی ابتدا یک داروی موضعی روی پوست استفاده میشود تا حساسیت آن را به امواج نوری بیشتر کند و سپس در مواجهه با امواج آبی یا قرمز، دارو تحریک شده و اثرات خود را اعمال میکند. این درمان باکتری مولد آکنه را از بین برده و غدد چربی پوست را کاهش میدهد.
به جز اندکی قرمزی و تورم پس از آن، این درمان با نقاهت یا عارضه خاصی همراه نیست و برای درمان انواع آکنه های خفیف تا شدید موثر است، حتی با تحریک تولید کلاژن و عروق خونی، اسکار ناشی از آکنه را کاهش میدهد.
اسپیرونولاکتون
از این دارو برای بلوکه کردن اثرات هورمونها روی غدد چربی استفاده میشود و بهترین دارو برای درمانن جوشهایی است که با نوسانات هورمونی تشدید میشوند. اسپرونولاکتون (یا به اختصار اسپیرو) درمان اختصاصی آکنه نیست اما طبق مطالعات انجام شده، استفاده طولانی مدت از آن (تا هشت سال) ایمن و بی خطر است.
دوزاژ این دارو از 25 تا 200 میلی گرم متغیر است اما بهتر است با دوزهای پایینتر شروع شود و سپس دوز آن بعد از یک ماه افزایش می یابد. حتی در دوز پایینتر هم خانمها بهبودی در روند جوشهایشان خواهند دید.
در صورتیکه باردار هستید، یا قصد بارداری دارید با توجه به اثرات سوء اسپرونولاکتون روی جنین، از مصرف آن خودداری کنید.
سایر گزینه های درمانی آکنه
آنتی بیوتیکها
آنتی بیوتیکهای موضعی مانند کلیندامایسین و اریترومایسین مقدار باکنری مولد آکنه را روی سطح پوست کم و التهاب ناشی از آنها را کاهش میدهد.
هرچند گاهی درمان موضعی پاسخگو نیست و باید از آنتی بیوتیکهای خوراکی مثل ماینوسایکلین یا داکسی سایکلین استفاده کرد که با گردش در خون و سپس رسیدن به غدد چربی، اثرات خود را میگذارند. آنتی بیوتیکهای خوراکی برای مدت کوتاهی تجویز میشوند (معمولا 3 تا 4 ماه). در این مدت داروهای موضعی مثل رتینوییدها اثرات خود را برای تمیز کردن منافذ پوستی به تدریج آغاز میکنند.
معمولا آنتی بیوتیکهای خوراکی یا موضعی همراه با بنزویل پراکساید تجویز میشوند که یک ضدعفونی کننده موضغی پوست است تا احتمال ایجاد مقاومت آنتی بیوتیکی کم شود.
قرصهای پیشگیری
داروهای خوراکی پیشگیری از بارداری که محتوی استروژن و پروژسترون هستند با تنظیم سطح هورمونهای بدن مانع از افزایش بی رویه هورمونهای مردانه (آندروژن ها) که محرک تولید چربی هستند، میشوند. دقت کنید که قرصهای پیشگیری حاوی پروژسترون بیشتر، آکنه را بدتر میکنند.
طبق مطالعات انجام شده قرصهای پیشگیری حاوی استروژن برای درمان جوشهای سرسفید، سرسیاه، چرکی و کیستی موثر هستند. داروهایی مانند یاز یا روژا در پروتکل درمانی آکنه هستند.
این قرصها عموما برای بانوان بی خطر هستند ولی برخی افراد منع مصرف قرصهای پیشگیری را دارند. در رابطه با استفاده از این داروها با پزشک خود مشورت کنید.
سایر روشهای پیشگیری که حاوی استروژن و پروژسترون هستند مانند پچ ها، ایمپلنت ها، و حلقه های واژینال هم از گزینه های درمان هستند.
سباشیا
سباشیا که از سال 2018 در درمانهای موثر آکنه قرار گرفته، یک درمان سرپایی آکنه است که از ریزذره های طلای غیرفعال برای تخریب غدد چربی مولد سبوم مسدود کننده منافذ استفاده میشود. در این درمان، ذرات طلا توسط غدد چربی جذب میشوند و سپس با لیزر هدف قرار میگیرند. لیزر با گرم کردن این ذرات طلا، باعث تخریب غدد چربی میشود. با تخریب این غدد، جوشها کاهش می باید، منافذ کوچکتر میشود و چربی سطح پوست کاهش می یابد.
نتایج این درمان بعد از 10-12 هفته نمایان میشود و برای برای رسیدن به نتایج مطلوب، انجام 3 جلسه سباشیا، توصیه میشود.
محلولهای مراقبت از پوست برای آکنه
اگر به دنبال کاهش جوشهای پوستی خود هستید، توسط پزشک پوست ویزیت شوید تا مناسبترین محصولات مراقبت از پوست را به شما توصیه کند.
بسیاری از درمانهای آکنه، پوست شما را خشک میکند، پس استقاده از یک مرطوب کننده یا لوسیون بدون چربی و غیر کمدوژن کمک میکند تا پوست شما درمانها را بهتر تحمل کند. همچنین استفاده از ضدآفتاب برای شما اهمیت زیادی دارد، زیرا پوست خشک و حساس بیشتر در معرض اشعه فرابنفش خورشید است بخصوص اگر داروهای رتینویید را استقاده میکنید.
دو ماده موثر ضدجوش که در حال حاضر بدون نسخه میتوانید تهیه کنید سالیسلیک اسید و بنزویل پراکساید هستند. هردو لایه بردار هستند و سلولهای مرده را برداشته و چربی را از منافذ پاک میکنند. بنزویل پراکساید، باکتری مولد آکنه را کشته و از ایجاد جوش نیز جلوگیری میکند.
آلفاهیدروکسی اسیدهایی مثل گلایکولیک اسید و لاکتیک اسید هم اثرات لایه بردار دارند و برای کسانی که دچار تشدید گاه و بیگاه جوشها میشوند، استفاده میشود.
در نهایت رتینول که فرم ضعیفتری از رتینوییدهای نسخه ای است هم در بعضی محصولات غیر نسخه ای ضدجوش یافت میشود. همچنین دیفرین هم بعنوان ژل موضعی ضدجوش مورد استفاده قرار میگیرد.
